Xuyên suốt bộ truyện Harry Potter, chúng ta dễ dàng nhận thấy một hiện tượng xã hội đời thực được phản ánh qua ngòi bút của J.K.Rowling, đó là tác động của những tin tức đến từ báo chí, điển hình là từ tờ Nhật báo Tiên tri phổ biến nhất giới phù thủy, đến xã hội. Những tin tức này đã xuất hiện hầu như ở tất cả các tập, nhưng có ảnh hưởng quan trọng nhất là ở các tập "Harry Potter và Chiếc Cốc Lửa", "Harry Potter và Hội Phượng Hoàng" và "Harry Potter và Bảo Bối Tử Thần". Trong các tập truyện nêu trên, những tin tức đó đã gây ảnh hưởng khá lớn về tâm lý của các nhân vật.
Ở tập "Harry Potter và Chiếc Cốc Lửa", những bài báo được viết bởi Rita Skeeter đã gây tổn thương cho Hermione Granger và Rubeus Hagrid về xuất thân của họ. Bài báo đã bôi bác danh dự của Hermione, khiến dư luận căm ghét cô bé và khiến cô bé gặp không ít rắc rối. Bài báo cũng đã làm làm cho bác Hagrid cảm thấy tự ti và trốn trong nhà rất lâu để có thể đứng dậy được.
Còn ở tập "Harry Potter và Hội Phượng Hoàng", đó là giai đoạn chúa tể Voldemort trỗi dậy lần nữa và Harry đang cố cảnh báo cho tất cả mọi người về mối nguy lớn nhất chưa từng có trong suốt 15 năm. Việc Bộ Pháp thuật bác bỏ và Nhật báo Tiên tri không ngừng bêu xấu Harry đã khiến cậu trở thành tâm điểm của sự chỉ trích và khinh thường. Điều đó đôi lúc khiến Harry cảm thấy nản lòng cũng như khiến cậu và một vài người khác bất hòa trong một thời gian dài. Điều đó cũng đã hướng dư luận sang những nhận thức sai lầm về tình cảnh nguy hiểm hiện tại.
Ở tập cuối "Harry Potter và Bảo bối Tử thần", bài viết "Chuyện đời và chuyện xạo của cụ Dumbledore" khiến Harry (và cả độc giả nói chung) cảm thấy hoang mang và ngờ vực rất lâu về người mà cậu vô cùng kính trọng và tin tưởng suốt từ đầu đến giờ.
Hầu hết ở các tập, những bài báo đã khiến dư luận hiểu nhầm về nhiều người có nhân phẩm tốt đẹp bằng việc tọc mạch, đặt điều, đào bới chuyện đời tư, nỗi đau của những nhân vật. Sự ảnh hưởng, niềm tin mù quáng của dư luận đối với các bài báo đôi lúc chúng suýt đưa những nhân vật chìm vào tâm trạng tiêu cực. Đó là một hiện tượng xã hội phổ biến trong xã hội hiện nay mà tác giả J.K. Rowling đã đưa vào Harry Potter. Rốt cuộc thì trong bất kỳ xã hội nào, báo chí cũng giữ vai trò định hướng dư luận, và thông tin cũng như đạo đức của người truyền tin càng thui chột thì càng đẩy xã hội vào bế tắc mà thôi.
Trên đây là bài viết của bạn Lý Diễm Quỳnh, tham dự vòng sơ tuyển cuộc thi Cúp Nhà Tranh Tài, viết về đề tài "Một vấn đề xã hội trong Harry Potter". Trong rất nhiều bài viết xoay quanh những vấn đề đã rất quen thuộc như phân biệt đối xử, kỳ thị chủng loài, địa vị xã hội, thì chỉ có mỗi bài viết của bạn khai thác vấn đề này, riêng biệt nhưng hoàn toàn gần gũi thức thời, khi báo chí (chính xác truyền thông lá cải để chạy theo lợi nhuận) cũng đang trực tiếp tác động tiêu cực tới chúng ta. Cảm ơn bạn Quỳnh! 😚
Mình muốn nói thêm một chút là Rita Skeeter xuất hiện không hoàn toàn là vai phản diện mà chỉ đại diện thành phần đông đảo nhất trong xã hội hiện nay: ngồi lê đôi mách và chạy theo lợi nhuận. Việc khắc họa hình tượng của Rita cũng như tính lá cải của Nhật báo Tiên tri càng khiến loạt series Harry Potter có được hơi thở của thời đại. À, mình không muốn giáo điều đâu, nhưng hy vọng các Potterhead của chúng mình sẽ là những cư dân mạng tỉnh táo, đừng có tiếp tay cho những thông tin sai lệch dắt mũi dư luận. 😆
Art của Pottermore